Hiszpania kusi ludzi z różnych stron świata i w różnym wieku. Młode pokolenie ściąga tłumnie do takich miast, jak Barcelona czy Madryt. Emeryci za swój kierunek chętnie obierają Costa Blanca czy Costa Del Sol. Duża grupa obcokrajowców planuje tu kupić dom lub mieszkanie – koszty utrzymania są atrakcyjne w stosunku do wielu innych miejsc na mapie Europy. Do tego swoje robi tutejsza piękna pogoda, wspaniałe widoki, cudowne zabytki i 8 tys. km plaż. Nikt nie ma wątpliwości – Hiszpania to cudowny kraj mający wiele do zaoferowania, ale życie to nie wakacyjny wyjazd. Nie zapomnij o tym decydując się tu zatrudnić czy osiąść na stałe.
Potrzebujesz szybkiej translacji dokumentów z lub na język hiszpański? Zwróć się o pomoc do SuperTłumacza!
Niezbędne dokumenty i tajemniczo brzmiące N.I.E.
Dobrze być obywatelem Europy. Jako członkowie Unii Europejskiej możemy tutaj swobodnie przemieszczać się, mieszkać i pracować.
Każdy obywatel RP ma prawo podjąć pracę w Hiszpanii bez konieczności posiadania pozwolenia na pracę. W kwestiach zatrudnienia, świadczeń socjalnych i podatków Polacy mają takie same prawa jak Hiszpanie.
Konsulat Generalny Rzeczypospolitej Polskiej w Barcelonie informuje, że obywatele państw członkowskich Unii Europejskiej, w tym Polacy, którzy mają zamiar przebywać na terenie Hiszpanii dłużej niż trzy miesiące, zobowiązani są do zarejestrowania się w Centralnym Rejestrze Obcokrajowców (Registro Central de Extranjeros) w celu uzyskania Certyfikatu Rejestracji Obywatela Unii Europejskiej (Certificado de registro de ciudadano de la U.E.).
Numer N.I.E. jest hiszpańskim odpowiednikiem polskiego NIP-u. Jest on niezbędny do wykonywania jakichkolwiek operacji podatkowych na terenie Hiszpanii i będzie figurował w różnych dokumentach wydawanych przez władze hiszpańskie.
W jaki sposób możesz uzyskać ten certyfikat?
- Zatrudnienie w charakterze pracownika najemnego (tzw. trabajo por cuenta ajena).
- Zatrudnienie na własny rachunek (tzw. trabajo por cuenta propia).
- Posiadanie wystarczających środków utrzymania: zarówno dla siebie, jak i dla członków rodziny na czas pobytu w Hiszpanii – taka ocena dokonywana jest zawsze indywidualnie.
- Posiadanie ubezpieczenia publicznego lub prywatnego nabytego w Hiszpanii lub w innym kraju, które pokrywa koszty leczenia podczas pobytu w Hiszpanii.
O certyfikat mogą się ubiegać również studenci i osoby zapisane na kursy zawodowe w ośrodkach publicznych lub prywatnych oficjalne uznanych przez hiszpańskie władze oświatowe, a także członkowie rodziny osoby podejmującej pracę na terenie Hiszpanii, a także bliscy przybyli do Hiszpanii w wyniku łączenia rodziny obywatela Unii Europejskiej, którzy spełniają określone przez ustawodawcę warunki.
Niezbędne dokumenty do otrzymania certyfikatu dla pracownika najemnego to:
- oświadczenie pracodawcy o wyrażeniu woli zatrudnienia lub zaświadczenie o zatrudnieniu z podaną nazwą i adresem firmy, numerem podatnika i numerem ubezpieczenia społecznego,
- umowa o pracę zarejestrowana w Urzędzie Pracy (Servicio Público de Empleo) bądź zaświadczenie o zawarciu umowy o pracę wraz z warunkami zarejestrowane na stronie CONTRAT@,
- dokument rejestracji w hiszpańskim oddziale Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (Seguridad Social) lub wyrażenie zgody na potwierdzenie danych z archiwum Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (Tesorería General de la Seguridad Social).
Niezbędne dokumenty do otrzymania certyfikatu przez studenta:
- zaświadczenie o zapisaniu się do uczelni prywatnej lub publicznej, oficjalnie uznanej lub finansowanej przez odpowiednie władze oświatowe,
- dokumenty potwierdzające posiadanie ubezpieczenia publicznego lub prywatnego. Może to być europejska karta zdrowia ważna na czas pobytu,
- oświadczenie, że posiadają wystarczające środki dla siebie, jak i dla swoich krewnych na czas pobytu w Hiszpanii.
Niezbędne dokumenty do otrzymania certyfikatu dla członka rodziny obywatela Unii Europejskiej:
- aktualny dokument poświadczający więź z obywatelem Unii Europejskiej,
- dokument poświadczający zależność finansową od członka rodziny,
- dokument poświadczający, że członek rodziny – obywatel Unii Europejskiej – jest zatrudniony lub posiada wystarczające środki na utrzymanie oraz ubezpieczenie zdrowotne lub jest studentem, posiada wystarczające środki, zarówno na własne utrzymanie jak i członków rodziny, oraz ubezpieczenie zdrowotne.
Miejsce składania wniosków: Biuro dla Obcokrajowców (Oficina de Extranjería) w powiecie, w którym zamierza się rezydować lub odpowiedni Komisariat Policji.
Termin składania wniosków to trzy miesiące od daty wjazdu do Hiszpanii.
Bez hiszpańskiego dużo nie zdziałasz
Jeśli przeprowadzasz się do Hiszpanii miej na uwadze barierę językową. Znajomość języka angielskiego wśród Hiszpanów wciąż pozostawia wiele do życzenia, choć rzeczywiście coraz więcej młodych mieszkańców tego kraju dość swobodnie się nim porozumiewa.
Biegły angielski zazwyczaj spokojnie wystarczy ci do pracy w międzynarodowej korporacji.
Jeśli jednak chcesz z tym miejscem związać swoją przyszłość i mieć lepszy kontakt z otoczeniem, znajomość hiszpańskiego okaże się niezbędna. Do tego na pewno nie wyjdziesz źle ze znajomością katalońskiego, znajomość tego języka w stopniu komunikatywnym na pewno bardzo ci się przyda.
Konsulat Generalny Rzeczypospolitej Polskiej w Barcelonie podkreśla, że należy mieć świadomość tego, że podpisywanie jakichkolwiek zobowiązań w obcym języku może rodzić określone skutki prawne, a nieznajomość języka obcego (hiszpańskiego i/lub katalońskiego) nie zwalania nas z odpowiedzialności.
Ile kosztuje tu życie?
Koszty życia w Hiszpanii przyciągają wielu obcokrajowców, szczególnie osoby ze Stanów Zjednoczonych czy Wielkiej Brytanii. Na pewno są bardzo atrakcyjne, szczególnie po kryzysie gospodarczym warto skorzystać z ciekawych cen mieszkań i domów.
Należy jednak wziąć pod uwagę, że życie w dużych i popularnych miastach wiąże się z większymi kosztami. Czym innym jest dom na „hiszpańskiej prowincji”, a czym innym mieszkanie w Madrycie.
Jednak życie to nie tylko koszt czynszu lub utrzymania posiadanej na własność nieruchomości, ale także np. ceny żywności, ubrań czy różnych usług.
Dla porównania zobaczcie przykładowe średnie ceny żywności. Pierwsza cena odnosi się do Hiszpanii, druga dla Polski:
- bochenek chleba: 4,98 zł – 2,60 zł,
- pomidory: 4,15 zł – 4,70 zł,
- jajka: 5,19 zł – 4,99 zł,
- mleko: 3,32 zł – 2,30 zł,
- filet z kurczaka: 23,24 zł – 15,00 zł.
Rynek pełen konkurencji i oszustów?
Stopa bezrobocia w Hiszpanii jest wysoka. Od kwietnia 2015 roku odnotowano jej spadek o 22,7%. Przekłada się to na dużą konkurencję. Jeśli nie władasz językiem hiszpańskim możesz mieć problem. Oczywiście istnieje wiele ofert pracy przy zajęciach sezonowych, uczenie angielskiego to też jakaś opcja. Każdy, komu zależy na spokojnym i dość dostatnim życiu musi więc mieć temu rynkowi do zaproponowania coś extra od siebie.
Branże, w których występują niedobory wykwalifikowanych osób obejmują takie sektory, jak: inżynieria, informatyka i medycyna.
Wielu obcokrajowców posiadających dobre wykształcenie lub konkretne doświadczenie zawodowe zatrudnia się w międzynarodowych korporacjach, które działają również i tutaj.
W każdym miejscu na świecie ważne jest to, kogo znasz, ale w Hiszpanii czuć to jeszcze bardziej niż gdziekolwiek indziej. Osobiste znajomości są niesłychanie ważne. Dlaczego? Tu wiele stanowisk pracy nie jest reklamowanych, luki wypełnia się przez koleżeńskie polecanie znajomych.
Jeśli zdobyłeś pracę jeszcze przed wyjazdem skompletuj dokumenty:
- zabierasz oczywiście dowód osobisty i paszport,
- bierzesz ze sobą kartę EKUZ,
- potrzebne będzie ci świadectwo kwalifikacji oraz listy polecające (jeśli je posiadasz) – wszystko przetłumacz na język hiszpański,
- prawo jazdy, jeśli masz i będzie ci niezbędne do pracy,
- zaświadczenie z Krajowego Rejestru Karnego, tzw. zaświadczenie o niekaralności – w większości miejsc pracy będzie jednym z wymaganych dokumentów.
Uważaj na fałszywe oferty pracy!
Konsulat Generalny Rzeczypospolitej Polskiej w Barcelonie ostrzega przed rosnącym zjawiskiem fałszywych ofert pracy skierowanych do obywateli polskich. Stąd jeśli jesteś na etapie poszukiwań, miej się na baczności.
Charakterystyczne cechy fałszywych ofert pracy:
- brak strony internetowej firmy,
- brak numeru stacjonarnego,
- podejrzanie korzystne warunki finansowe,
- brak propozycji zawarcia umowy jeszcze przed przyjazdem do Hiszpanii,
- koniecznie uiszczenie zaliczki na poczet wynajmu mieszkania w Hiszpanii,
- przez telefon słyszysz „właśnie jest sezon” na zbieranie danych owoców.
Osoby, które są w innej sytuacji, zdobyły już pracę w Hiszpanii, i teraz czeka je przeprowadzka powinny pamiętać o takich sprawach w tej kwestii, jak:
- dokładne zrozumienie umowy o pracę i warunków współpracy – to ważne, aby bardzo jasno ustalić z pracodawcą wysokość wynagrodzenia i termin jego wypłaty (jeśli masz problemy ze zrozumieniem czegokolwiek poproś o pomoc profesjonalnego tłumacza, który przetłumaczy ci wszystko z języka hiszpańskiego na polski),
- musisz wystąpić do komisariatu policji (Comisaría de Policía) właściwego dla miejsca pobytu o nadanie Numer Identyfikacji Cudzoziemca (N.I.E.), pisaliśmy o tym wcześniej,
- po podpisaniu umowy pracodawca zawiadamia Państwowy Zakład Ubezpieczeń Społecznych (INSS- Instituto Nacional de Seguridad Social) oraz Biuro Państwowe ds. Zatrudnienia (SPEE-Servicio Público de Empleo Estatal) o zawarciu z tobą umowy. Wszystkie formalności związane z zatrudnieniem i rejestracją umowy leżą w gestii pracodawcy, jednak sprawdź czy zostały one dopełnione. We wniosku pracodawcy powinien być podany adres do korespondencji z tobą, na który wymienione instytucje będą przysyłać raporty.
Miej świadomość, że w przypadku naruszania przez pracodawcę praw pracowniczych czy konfliktów z pracodawcą pracownik może zwrócić się do Inspekcji Pracy (Inspección de Trabajo) i sądu pracy.
Konsulat Generalny Rzeczypospolitej Polskiej w Barcelonie informuje: osoby pracujące w Hiszpanii mogą na zasadach dobrowolności zrzeszać się w związkach zawodowych. Bycie zrzeszonym w związku zawodowym i związane z tym opłacanie stosunkowo niewielkich składek, daje możliwości skorzystania z interwencji danego związku w stosunku do pracodawcy naruszającego obowiązujące przepisy prawa pracy.
Na terenie Hiszpanii działają dwie główne centrale związkowe: UGT (Unión General de Trabajadores) oraz CCOO (Confederación Sindical de Comisiones Obreras).
Potrzebuję domu lub mieszkania – wynająć lub kupić?
Od 2007 roku i wielkiej katastrofy na tamtejszym rynku nieruchomości istnieje tu nadwyżka zakwaterowania we wszystkich miejscach, oczywiście poza popularnymi regionami i miastami. Znalezienie miejsca do życia nie powinno być dla ciebie problemem.
Wynajem
Trzeba zaznaczyć, że choć czynsze w wielkich miastach i w mniejszych miejscowościach potrafią się od siebie drastycznie różnić ogólnie standard lokalnych mieszkań stoi na bardzo dobrym poziomie. Osoby wyjeżdżające do dużych i popularnych miast muszą jednak już na starcie wziąć pod uwagę to, że czynsz może pochłonąć znaczną część ich dochodów, szczególnie dotyczy to centrum Barcelony lub Madrytu.
Kupno
Jeśli planujesz zostać tu „na zawsze” lub przechodzisz na emeryturę i postanowiłeś zamieszkać w Hiszpanii warto zastanowić się nad zakupem nieruchomości. Aktualne ceny wciąż są atrakcyjne i może to być dobra inwestycja.
Kupując dom lub mieszkanie należy jednak uważać na oszustów. Przypadki, gdy osoby marzące o nieruchomości utopiły oszczędności życia w nielegalnym nie są takie odosobnione. Dość regularnie słyszy się, że ktoś pada ofiarą nieuczciwości.
Korzystaj z usług dwujęzycznego i renomowanego agenta, który przeprowadzi cię przez dokumentację. Dla spokoju ducha zatrudnij też profesjonalnego tłumacza, który dodatkowo przetłumaczy ci wszystkie dokumenty z języka hiszpańskiego na polski.
Gdzie wysłać dzieci do szkoły?
Hiszpański system szkolny daje ci możliwość wysyłania dzieci do:
- szkół państwowych,
- szkół prywatnych,
- tzw. colegios concertados – są to półprywatne szkoły, które oferują lepsze udogodnienia niż państwowe, ale za mniejszą ceną niż te prywatne.
Popularnością cieszą się tu też międzynarodowe szkoły. Uczęszcza do nich dużo emigrantów. Lekcje prowadzi się w języku angielskim i hiszpańskim.
Jak z opieką medyczną?
Chociaż budżet opieki zdrowotnej w Hiszpanii został zmniejszony w ciągu ostatnich kilku lat, nadal oferuje dobry standard.
Obcokrajowcy mają prawo do bezpłatnej (lub taniej: niektóre zabiegi są objęte jedynie 75% pokryciem) opieki zdrowotnej poprzez Sistema Nacional de Salud (Publiczny System Opieki Zdrowotnej). Z tym, że aby z takiej bezpłatnej opieki skorzystać należy posiadać numer ubezpieczenia społecznego.